Pracownicze Plany Kapitałowe
PPK jak to ugryźć?
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to część strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju przyjętej w 2017 roku. PPK to program dobrowolnego oszczędzania na emeryturę przeznaczony dla wszystkich zatrudnionych, płacących składki ZUS, niezależnie od formy zatrudnienia. PPK ma za zadanie zwiększyć bezpieczeństwo finansowe Polaków. Umożliwi pracownikom gromadzenie oszczędności, które będzie można wypłacić po przejściu na emeryturę. PPK zostanie podzielone na etapy i wdrażane do 2021 roku w zależności od wielkości firmy. Program nie jest obowiązkowy dla pracownika, mimo to każdy zostanie do niego zapisany. W dowolnym momencie będzie można z niego zrezygnować składając odpowiednią pisemną deklarację.
Skąd wezmą się środki?
Pieniądze zgromadzone w PPK będą własnością jej uczestników. Każdy pracownik może wpłacać co miesiąc 2% od swojego wynagrodzenia, pracodawca dorzuci 1,5%. Swoje „trzy grosze” dofinansuje także Państwo. A jak przedstawiają się szczegóły?
Pracownik – czyli każda osoba fizyczna (musi mieć ukończone 18 lat), w imieniu której pracodawca zawiera umowę o prowadzenie PPK. Może to być członek rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych, członek lub zleceniobiorca rady nadzorczej (pobierający wynagrodzenie z racji pełnienia swojej funkcji) lub osoba zajmująca się chałupnictwem.
Wpłata od pracownika to:
- wpłata podstawowa – wynosząca od 0,5% do 2% miesięcznego wynagrodzenia (2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane w różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia).
- Wpłata dodatkowa nawet do 2% miesięcznego wynagrodzenia, wedle uznania pracownika.
Firma - podmiot zatrudniający, a wśród nich: pracodawca, rolnicza spółdzielnia produkcyjna lub spółdzielnia kółek rolniczych, zleceniodawca, nakładca, podmiot, w którym działa rada nadzorcza)
- wpłata podstawowa – 1,5 proc.
- wpłata dodatkowa – 2,5 proc.
Państwo:
- na miły początek - 250 PLN wpłaty powitalnej – po przystąpieniu do PPK; otrzyma ją każdy pracownik, na rzecz którego w danym lub poprzednim kwartale zawarto z instytucją finansową umowę o prowadzenie PPK i który przez co najmniej trzy pełne miesiące jest uczestnikiem systemu i w tym czasie dokonano za niego wpłat podstawowych;
- na podtrzymanie umowy - 240 PLN dopłaty rocznej – przysługuje każdemu pracownikowi, którego suma wpłat w danym roku kalendarzowym jest równa co najmniej sześciokrotności minimalnego wynagrodzenia lub 25% kwoty wpłat podstawowych liczonych od sześciokrotnośc minimalnego wynagrodzenia (dla pracowników z wpłatą podstawową poniżej 2%)
Zasady
Pieniądze zgromadzone na koncie PPK zostaną wypłacone po osiągnięciu 60 roku życia zarówno przez kobiety jak i mężczyzn. Środki będą prywatną własnością jej uczestników.
W ramach projektu przewidziano dwa rodzaje umów:
- Umowa o zarządzanie PPK, gdzie stronami jest podmiot zatrudniający i instytucja finansowa,
- Umowa o prowadzenie PPK, gdzie stronami będzie osoba zatrudniona i instytucja finansowa
Instytucje Finansowe to: fundusz inwestycyjny zarządzany przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych, fundusz emerytalny zarządzany przed Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE) albo pracownicze towarzystwo emerytalne lub zakład ubezpieczeń.
Od kiedy będzie działać?
Pracodawca będzie musiał zawrzeć umowę o zarządzanie PPK z instytucja finansową, jeśli zatrudnia co najmniej jedną osobę. Taka umowa będzie zawierana w formie elektronicznej i wpisywana do ewidencji PPK prowadzonej przez Fundusz Rozwoju SA.
Projekt wdrażania został podzielony na etapy, a każdy z pracodawców będzie miał czas na przygotowanie się do wprowadzenia nowych przepisów:
- 1.07.2019: zatrudniający powyżej 250 pracowników
- 1.01.2020: zatrudniający od 50 do 249 pracowników
- 1.07.2020: zatrudniający od 20 do 49 pracowników
- 1.01.2021: pozostali (mniejsi przedsiębiorcy i instytucje finansowe)
Umowa, umowa…
Umowa dotycząca PPK jest zawierana w imieniu pracowników, którzy:
- ukończyli 55 lat, ale nie ukończyli 70 lat i odbyli warunek stażowy (minimalny okres zatrudnienia u danego pracodawcy to trzy miesiące),
- nie ukończyli lat 55 lat i spełniają warunek stażowy.
Każdy z przedsiębiorców musi wybrać Instytucję Finansową, z którą podpisze umowę w ramach PPK. Ta decyzja to ważny element polityki kadrowej, dotyczy wszystkich pracowników i powinna być zawierana z porozumieniu z nimi. Pracodawca może wybrać Instytucję samodzielnie, jeśli nie uda się osiągnąć kompromisu z pracownikami na miesiąc przed upływem terminu zawarcia umowy.
Pracodawca zawiera umowę jeśli zatrudnia co najmniej jedną osobę. Umowa powinna zostać sporządzona w postaci elektronicznej tak, aby można ją było zapisać na trwałym nośniku. Nie może ona obejmować warunków mniej korzystnych niż te określone w umowie z daną instytucją finansową na dzień jej zawarcia.
Umowa z instytucją finansową nie jest nierozerwalnym bytem. W dowolnym momencie pracodawca może zmienić IF wypowiadając wcześniejsza umowę i zawrzeć nową w imieniu i na rzecz swoich pracowników. W takiej sytuacji ma obowiązek złożenia wniosku o wypłatę transferową środków z obecnego rachunku na nowy. Pracownik nie musi wyrazić zgody na zmianę, wtedy środki pozostają na koncie czekając na wypłatę, transfer czy zwrot.
Jak się zapisać?
Każdy pracownik zostanie zapisany automatycznie, może wycofać się w dowolnej chwili z programu, a potem w dowolnym momencie do niego wrócić. Takiego komfortu nie ma pracodawca, który ma ustawowy obowiązek wpłacenia 1,5% od wynagrodzenia każdego uczestnika programu.
Można zrezygnować?
Każdy pracownik znajdzie się w programie automatycznie, ale w dowolnej chwili może się wycofać składając u pracodawcy stosowną pisemną deklarację. Rezygnacja ta ma swój termin ważności i można ją zmienić. Do zmiany zdania pracownicy będą zachęcani przez pracodawcę regularnie co 4 lata dokonując płat na konto PPK.
Oznacza to, że jeśli uczestnik chce zrezygnować to co 4 lata musi składać stosowną deklarację. Jednocześnie może wrócić do programu w dowolnym momencie.
Jak wypłacić środki z PPK?
Środki zgromadzone przez uczestnika w ramach Pracowniczego Planu Kapitałowego zostaną mu wypłacone w następujących przypadkach:
- po ukończeniu 60 roku życia , zgodnie z założeniami programu dostanie 25%zgromadzonych pieniędzy w formie jednorazowej wypłaty, pozostałe 75% zostanie rozłożone na 120 rat do wyczerpania się środków;
- wyjątki:
- pokrycie wkładu własnego na zaciągnięty kredyt – w takim przypadku można pobrać nawet 100% zgromadzonych środków, ale trzeba je zwrócić w ciągu 15 lat, środki może pobrać osoba, która nie ukończyła 45 roku życia
- w przypadku choroby uczestnika PPK, jego małżonka lub dziecka – w tym przypadku można pobrać 25% środków bez konieczności ich zwracania,
- jako zwrot środków – każdy uczestnik może zażądać zwrócenia wpłaconych środków. Otrzymuje w sumie tylko 70% pieniędzy płaconych przez pracodawcą pomniejszonych o podatek dochodowy, swoje środki pomniejszone są o podatek dochodowy, a środki wpłacane przez Państwo przekazywane są na specjalny rachunek wskazywany przez ministra właściwego ds. pracy
- wypłata transferowa – przypada nie uczestnikowi PPK, ale zostaje przekazana na inny rachunek PPK, na terminową lokatę oszczędnościową w banku lub SKOKu uczestnika, w przypadku śmierci uczestnika na IKE lub PPE małżonka, do ZUS lub na terminową lokatę oszczędnościową lub lokatę terminową byłego i obecnego małżonka uczestnika
Za karę!
Za niewywiązywanie się z obowiązku wpłat pracodawcy grożą kary pieniężne. Z grzywna w wysokości od 1 000 zł do 1 000 000 zł musi liczyć się każdy kto zaniecha prowadzenia stosownej dokumentacji, nie przygotuje umowy lub będzie nakłaniał pracownika do rezygnacji z programu. Tworzenie i prowadzenie PPK będzie kontrolowane przez Państwową Inspekcję Pracy.
Wsparcie systemów informatycznych
PPK to kolejna zmiana prawna przygotowana przez ustawodawcę. Biorąc pod uwagę odpowiedzialność i wysokość kar, dobrze jest mieć narzędzia, które będą wspierać firmy w poprawnym naliczaniu składek. Firmy informatyczne oferują takie rozwiązania w standardzie systemu ERP lub jako dodatkową, płatną opcję. enova365 obsługuje Pracownicze Plany Kapitałowe w standardzie programu. Korzystanie z tej funkcjonalności nie wymaga dodatkowych kosztów ze strony firmy, wystarczy jedynie posiadanie licencji enova365 Kadry Płace. Nad poprawnością rozwiązania oraz ewentualnymi zmianami legislacyjnymi czuwa producent oprogramowania.